شهر زاینده رود

جاذبه های تفریحی

سالیان سال است که مردم بسیاری از برکت وجود زاینده رود بهره برده اند، رودخانه سخاوتمندی که از هر کجا عبور کرده زندگی و آبادانی را به ارمغان آورده تا جایی که رونق و شکوه اصفهان را به یمن وجود زاینده رود می دانند، نه تنها اصفهان بلکه شهرها و روستاهای بسیاری در طول تاریخ در حاشیه زیبای این رودخانه شکل گرفته و مردم بسیاری از برکات این رودخانه منتفع شده اند. از جمله این شهرها می توان به شهر زاینده رود اشاره کرد؛ شهری زیبا در حاشیه رودخانه ای زیبا. این شهر گرچه به اندازه نام زاینده رود شناخته شده نیست اما با بهره گیری از نعمت های بی شماری که خداوند به این خطه سرسبز و سرزنده عرضه داشته، قابلیت تبدیل شدن به یکی ازقطب های مهم گردشگری کشور را دارد. زاینده رود که چند سالی است به شهر تبدیل شده، چهره زیبا و طبیعت بی نظیر خود را حفظ کرده به طوری که با عبور از دل این شهر می توان مزارع کشت برنج و مردمی سخت کوش و پرتلاش را دید که مشغول کار هستند. این شهر از وجود مردمی متدین و ولایتمدار برخوردار است به طوری که جزو معدود شهرهایی است که چهار گلزاری با صفای شهدا را در دل خود جای داده و اخیراً نیز میزبان دو تن از شهدای گمنام و گلگون کفنی شده که بعد از سال ها دوری از وطن با استقبال باشکوه مردم شهر زاینده رود، در جوار امامزاده سید احمد و در حاشیه سرسبز زاینده رود آرمیدند تا مأمن و مأوایی برای مردم قدرشناس و شهید پرور این دیار باشند. زاینده رود در مدت کوتاهی که به شهر تبدیل شده و به ویژه در دو سال اخیر توانسته با تکیه بر تلاش شبانه روزی و توانایی مسئولان این شهر، با حفظ زیبایی های طبیعی خود، به سرعت گام های پیشرفت و آبادانی را بردارد تا با استفاده از ظرفیت های بی نظیر گردشگری همچون حاشیه سرسبز رودخانه زاینده رود، مزارع کشت برنج، درخت چنار 500 ساله، امامزاده سید احمد، پارک ساحلی شهدای گمنام زاینده رود و... خود را آماده پذیرایی از گردشگرانی از سراسر کشور کند.

موقعیت جغرافیایی شهر

شهر زاینده رود در فاصله 45 کیلومتری غرب شهر اصفهان در مسیر جاده اصفهان به شهرکرد و در عرض جغرافیایی 32 درجه و 23 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 51 درجه و 13 دقیقه شرقی و در 15 کیلومتری مرکز شهرستان لنجان قراردارد . وسعت آن 24 کیلومتر مربع و بصورت باریکه ای کم عرض در دوسوی رودخانه زاینده رود و در حالتی مشابه به شهر اصفهان می باشد . این شهرداری از شرق با شهر چمگردان و از نظر ناهمواری در عمیقترین نقاط زاینده رود جای گرفته است و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا 1900 متر می باشد.

پیشینه تاریخی

شهرزاینده رود درسال 1379باعنایت به ردیف 3مصوبه شماره 15288/ت21357ک کمیسیون دفاعی هیأت محترم دولت وطی مصوبه شماره34/1/11112 مورخه 27/10/79درسال 1379 ازادغام 5 محله پراکنده به نام های باباشیخعلی ،بیستجان، بهجت آباد ،کله مسلمان وکله مسیح تشکیل وبه واسطه عبور رودخانه زاینده رود ازسراسر طول این شهر بنام رودخانه مسمی گردید وقدمتی معادل تشکیل این شهر یافت ولیکن قدمت مراکز اجتماعی پنجگانه ای که اینک محلات شهر هستند به سال 1000هجری ومقارن باعصر شاه عباس صفوی است وبرخی نیزقدمت آنرا به سال 300هجری دانسته اند چراکه دربقعه متبرکه امامزاده احمد(ع)باباشیخعلی سنگ نوشته قبری به تاریخ 322هجری وجود دارد.

پس ازانتقال پایتخت ازقزوین به اصفهان وعلاقه شاه عباس به توسعه ورونق بازرگانی واحیای عظمت سیاسی اجتماعی و اقتصادی ایران وبخصوص دشت اصفهان واطراف آن باعث شدکه به منطقه لنجان که حد فاصل قبایل لر بختیاری بادشت اصفهان قرارداشت درکانون توجهات شاه صفوی قرار گرفت.وی ضمن آنکه برای پایان بخشیدن به ناامنی ناشی از تهاجمات مداوم قبایل لربختیاری به روستاهای غرب اصفهان اقدام به اسکان قبایل شورشی تبعیدی از سرزمینهای دیگر درمناطق مجاور جایگاه قبایل لر بختیاری واز جمله لنجان نمودوبرای جایگزین ساختن ارتباطات مسالمت آمیز اجتماعی واقتصادی به جای مناسبات عمدتاً قهرآمیزقبایل لربختیاری وجوامع کشاورز دشت اصفهان کوشش گسترده ای رادرجهت احداث ونوسازی راه ارتباطی بین جوامع مذکور که ازلنجان می گذشت آغازنمود. نوسازی گردنه رخ ،احداث پل کله وتغییر مسیر راه ارتباطی مذکور درجهت حاشیه شمالی رود خانه زاینده رود از جمله اقدامات اصلاح طلبانه دربار صفوی درلنجان بود.در پی این اقدامات برای بهبود شرایط حمل ونقل وایجاد امکانات رفاهی برای کاروان های فعال در دو سوی راه مذکورکاروان سراهای متعددی در قلعه های گروه های تبعیدی تازه اسکان داده شده که در حاشیه راه جدید قرارداشتند،احداث گردید.قبایل تبعیدی ازبک وترک ونیز مهاجران ارمنی (که به دعوت شاه عباس به ایران مهاجرت نموده اند) دراین قلاع (درحدفاصل پل قلعه یا پل کله تا گردنه گاوپیسه ) استقراریافته وبتدریج به توسعه جایگاه تازه خود پرداختند. تعدادی از این جایگاه ها اینک با نام های بیستجان ،باباشیخعلی،کله مسلمان،کله مسیح خوانده می شوند.

بزرگترین این قلعه ها بیستجان بود که توسط گروه های فارس و ترک موردسکونت قرارگرفت ،این گروه ها برخلاف ساکنان قلعه های دیگر که به کشاورزی روی آورده بودند،بواسطه کمبودزمینهای قابل کشت درمحدوده زیستگاه خود ونیز تفاوتهای عمیق زندگی مولد کشاورزی با هویت قبیله ای خود روبه فعالیتهای خدماتی جهت کاروان های بازرگانی فعال درمسیر راه ارتباطی نوساز آورده وچندی نگذشت که قلعه بیستجان به مهم ترین وبزرگترین کاروان سراهای برپا شده درمسیر راه ارتباطی مذکور مبدل گردید واز آن تاریخ تا اواخرعهد قاجاریه درکنار پل ورگان(فلاورجان کنونی)وقفرخ(فرخ شهرکنونی –دراستان چهارمحال وبختیاری )به عنوان یکی از سه بارانداز وکاروان سرای مجهز وپررونق راه ارتباطی اصفهان به بختیاری شناخته شد.

درگزارش سیاح انگلیسی الیزابت مکین رز که در عهد قاجار به میان قبایل بختیاری رفته و با آنان زندگی کرد در کتاب خود بنام "با من به سرزمین بختیاری بیائید " از اهمیت و رونق منطقه بیستجان وکاروان سرای مجهز آن نامبرده شده است. ازلحاظ تنوع نژادی نیز گروه های فارس وترک ولربختیاری باتعدادخانوار نزدیک به 3000 خانوار درشهرساکن هستند.